پاسخ ایمیدرو به گزارش انتقادی از وضعیت معادن ایران

سازمان ایمیدرو در پاسخ به گزارشی با عنوان «ناکارآمدی ایمیدرو؛ بلای جان معادن ایران» در جوابیه‌ای اینگونه نوشته است: « واگذاری معادن اصولا و از زمان تاسیس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، جزو وظایف و اختیارات این سازمان نبوده (و در حیطه اختیارات وزارت صمت) است. در همین حال در آن مطلب ادعا شده که این موضوع، نقل قول جناب آقای بهرام شکوری بوده در حالی که روابط عمومی انجمن مس طی پیامی رسمی، ضمن تکذیب اخبار منتشر شده در این باره، بر روند مثبت و اقدامات سازنده ایمیدرو و همچنین ارتباط مستمر این سازمان با تشکل‌ها و انجمن‌های تخصصی تاکید شده است. در آن تکذیبیه به نقل از دکتر شکوری آمده است: برنامه‌های ایمیدرو در راستای اکتشاف، معادن واگذار شده، طرح احیا و فعال‌سازی معادن کوچک مقیاس و صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی قابل تقدیر است و فعال سازی معادن از اقدامات مثبت ایمیدرو بوده است.

این در حالی است که در مطلب آن رسانه، تلاش شده با زمینه‌سازی و بهره‌گیری از عبارات کاملا غیرواقعی و تنها با هدف ایجاد تشکیک در ذهن مخاطبان، به جایگاه ایمیدرو و نقش آن در حوزه معدن و صنایع معدنی خدشه وارد شود در حالی که طی سالیان اخیر میزان ارزآوری، جلوگیری از خام فروشی، توسعه زیرساخت‌ها در مناطق معدنی و صنایع معدنی، توجه به سرمایه گذاری در مناطق کم برخوردار، رشد اشتغال، افزایش فعالیت‌های اکتشافی، بومی سازی و ... حاصل سیاست‌های کلان دولت و وزارت صمت، راهبری ایمیدرو و حضور موثر بخش خصوصی در این حوزه بوده است. 

شاید به جرات بتوان اذعان کرد قوت گرفتن جایگاه بخش معدن و صنایع معدنی کشورمان، سبب حمله ور شدن غرب به ویژه دولت امریکا به حوزه فلزات و تحریم این بخش شده است تا شاید درآمد‌های ارزی این حوزه به حداقل برسد با اینحال سیاست‌های کلان نظام و مشارکت بخش خصوصی، نه تنها مانع از چنان هدفی نشده که طی سال‌های اخیر شاهد رشد درآمد‌های ارزی کشور در صدور تولیدات معدن و صنایع معدنی به ویژه فلزات بوده ایم. ایمیدرو البته دستاورد‌های مختلفی طی سال‌های اخیر در بخش‌های مذکور، به دست آورده است که گزارش آن همواره در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته است. از این رو روابط عمومی ایمیدرو، آن رسانه محترم را به دریافت گزارش‌های مستمر و مستند دعوت می‌کند تا ضمن کسب اطلاعات دقیق تر، با دستاورد‌های این حوزه، آشنایی بیشتری حاصل شود. همچنین این مدیریت آمادگی خود را جهت برگزاری نشست‌های دو سویه برای تببین اقدامات انجام شده و برنامه‌های آتی را با آن رسانه وزین اعلام می‌دارد.

کدام نهاد واگذاری معادن انجام می‌دهد 

در این گزارش، به موضوع واگذاری ۶ هزار معدن اشاره کرده و روند واگذاری آن را نگران زا می‌داند. واقعیت این است که واگذاری معادن از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت با هماهنگی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان‌ها صورت می‌گیرد و در گذشته و حال هیچگاه در اختیار این سازمان نبوده است.

خام فروشی مواد معدنی کمتر از یک درصد

همچنین، در بخش دیگری از این گزارش، به موضوع خام فروشی اشاره شده است. گویا نویسنده از آمار‌های تولید و صادرات با ارزش افزوده اطلاع چندانی ندارد و با کلی گویی، ایمیدرو را به خام فروشی مواد معدنی متهم کرده است. این در حالی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، موضوع خام فروشی را به عنوان یکی از خطوط قرمز خود در سیاست‌ها و راهبرد‌های توسعه‌ای و صادراتی دانسته و در نتیجه، تلاش خود را بر این مبنا گذاشته اند. احداث طرح‌های فرآوری و توسعه‌ای در مجتمع‌های معدنی و اعمال سیاست‌های منع صادرات مواد خام معدنی طی سال‌های اخیر، موجب شد تا در گزارش اخیر وزیر صنعت، معدن و تجارت به محضر مقام معظم رهبری در "نمایشگاه توانمندی‌های تولید داخل"، به صراحت به این موضوع اشاره به طوری که اکنون میزان خام فروشی به کمتر از یک درصد می‌رسد که عمده این نوع صادرات هم در حوزه سنگ‌های ساختمانی (خارج از حیطه فعالیت ایمیدرو) است.

 طبق آمار دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت، در سال ۹۲ حدود ۲۴ میلیون تن سنگ آهن صادر می‌شد که با برنامه ریزی‌های انجام شده، این رقم به ۷/۱ میلیون تن رسیده است و مجموعه اقدامات وزارتخانه به گونه‌ای بوده که با ورود ماشین آلات و قطعات و تجهیزات به کشور، از خام فروشی جلوگیری شود. 

مساله دیگر مطرح شده در گزارش مذکور، ورود ماشین آلات معدنی است که جزو وظایف ایمیدرو نیست، اما با این حال، پیش بینی شده با هدف تسهیل و زمینه‌سازی در نوسازی ماشین آلات معدنی از طریق شرکت صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی، وام‌های کم بهره برای واردات این ماشین آلات در بخش اکتشاف به پیمانکاران حفاری اعطا شود.