تقاضای فزاینده فلزات صنعتی

به گزارش دنیای معدن، با تعهد ناتو به تخصیص ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی به بخش دفاع تا سال ۲۰۳۵ که شامل ۳.۵ درصد برای توانمندی‌های اصلی و ۱.۵ درصد برای زیرساخت‌ها است، فلزات مورد استفاده در سامانه‌های دفاعی مورد توجه بیشتری قرار گرفته‌اند. افزایش تخصیص منابع برای تجهیزات و زیرساخت‌ها، مصرف فلزات بیشتری را با خود به همراه دارد؛ تغییری که مستقیماً به افزایش تقاضا برای فلزات بورسی مانند آلومینیوم و مس منجر می‌شود.

مصرف آلومینیوم و مس ناشی از بخش دفاعی همین حالا نیز در حال افزایش است. پیش‌بینی می‌شود که تقاضای جهانی این فلزات از سوی بخش دفاع تا سال ۲۰۳۰ به ترتیب به ۱.۶‌میلیون تن برای آلومینیوم و ۵۵۳ هزار تن برای مس برسد، درحالی‌که این ارقام در سال ۲۰۰۹ به ترتیب ۵۱۰ هزار تن و ۲۰۰ هزار تن بوده‌اند.این رشد در حالی رخ می‌دهد که عرضه جهانی آلومینیوم و مس در سال ۲۰۲۵ به ترتیب ۷۴‌میلیون تن و ۲۷‌میلیون تن برآورد شده است. در ایالات متحده، بخش دفاعی در سال ۲۰۲۴ حدود ۹.۶ درصد از تقاضای داخلی مس و ۷.۱ درصد از تقاضای آلومینیوم را به خود اختصاص داده است. در سایر نقاط جهان، این سهم‌ها به ترتیب ۱.۱ درصد و ۱ درصد بوده‌اند و انتظار می‌رود در آینده افزایش یابند.

نقش تعیین‌کننده فلزات در صنایع دفاعی

سامانه‌های دفاعی فلزمحور هستند. برای مثال، یک تانک جنگی تا ۴۵ هزار کیلوگرم فولاد، هزار کیلوگرم آلومینیوم و ۵۰۰ کیلوگرم مس در خود دارد. جنگنده‌ها حدود ۶ هزار و ۵۰۰ کیلوگرم آلومینیوم و نزدیک به ۴۰۰ کیلوگرم مس حمل می‌کنند. کشتی‌های جنگی مانند ناوشکن‌ها و ناوهای هواپیمابر بین ۵ هزار تن تا ۱۰۰ هزار تن فولاد مصرف می‌کنند و همچنین دارای مقادیر قابل‌توجهی مس و آلومینیوم هستند. عناصر خاکی کمیاب نیز در ساخت تجهیزات دفاعی حیاتی هستند.

یک جنگنده F-۳۵ بیش از ۹۰۰ پوند از این عناصر را مصرف می‌کند، درحالی‌که یک زیردریایی کلاس ویرجینیا  به بیش از ۹ هزار پوند از آنها نیاز دارد. این مواد برای سامانه‌های هدایت موشک، رادار، سامانه‌های پیشران و جنگ الکترونیک ضروری هستند. چین ۶۹ درصد از تولید جهانی عناصر خاکی کمیاب و ۹۹ درصد از فرآوری عناصر خاکی کمیاب سنگین را در اختیار دارد. به همین دلیل است که محدودیت‌های اخیر صادرات چین در مورد عناصر خاکی کمیاب، گالیوم و ژرمانیوم نگرانی‌هایی را در مورد وابستگی غرب به صادرات چین ایجاد کرده است.

تلاش برای خودکفایی در زنجیره‌های تامین

پس از افزایش تنش‌های تجاری و تهدید چین به ایجاد محدودیت‌های تجاری بر روی این عناصر کمیاب، ایالات متحده در واکنش به تهدیدهای پکن، با صدور دستورات اجرایی به حمایت از استخراج و فرآوری داخلی روی آورده است. در همین حال، اروپا نیز صندوقی به ارزش ۱۵۰‌میلیارد یورو تحت عنوان SAFE راه‌اندازی کرده تا زیرساخت‌ها و فناوری‌های حیاتی دفاعی را تامین مالی کند. اروپا و آمریکا در تلاش هستند تا زنجیره‌های تامین را ایمن کرده و وابستگی خود به ریسک‌های ژئوپلیتیکی را کاهش دهند.

در نهایت، اگرچه سهم بخش دفاعی از مصرف کلی فلزات هنوز نسبتاً کوچک است، اما در حال رشد است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که فلزات در آینده بیش از پیش تحت‌تاثیر تحولات ژئوپولیتیکی و نظامی قرار بگیرند و افزایش تقاضای این بخش تاثیرات عظیمی بر فرآیند استخراج، تولید و مصرف فلزات صنعتی داشته باشد.  با نزدیک شدن بودجه‌های نظامی جهان به رقم ۳ تریلیون دلار تا سال ۲۰۳۰، واضح است که تقاضا از سوی این بخش افزایش خواهد یافت و اکنون پرسش اصلی این است که آیا زنجیره‌های تامین این فلزات حیاتی می‌توانند با نیازهای روزافزون و فوریت‌های راهبردی هماهنگ شوند یا خیر.