گواهی سبز به تابلوی بورس رسید

به گزارش دنیای معدن، در زمانی که جهان درگیر بحران‌های انرژی و پیامدهای تغییرات اقلیمی است، ضرورت گذار به توسعه پایدار بیش از هر زمان دیگری آشکار شده است. در ایران، با توجه به چالش‌های زیست‌محیطی عمیق و گسترده‌ای که کشور با آن روبه‌روست، توجه به این مساله بیش از پیش اهمیت می‌یابد. بورس انرژی ایران با رونمایی از گواهی برق تجدیدپذیر (Renewable Energy Certificate – REC) گام بلندی در راستای حرکت به سمت اقتصاد سبز برداشته است.

گواهی برق تجدیدپذیر در روز دوشنبه، بیستم آبان ماه در حاشیه نمایشگاه کیش اینوکس ۲۰۲۵ توسط محمد نظیفی، مدیرعامل بورس انرژی ایران، رونمایی شد. هر واحد از این گواهی، با تایید سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی، نشان‌دهنده مالکیت یک مگاوات‌ساعت برق تولیدشده از منابع پاک مانند خورشیدی و بادی است.

معاملات این گواهی از روز چهارشنبه در بورس انرژی امکان‌پذیر خواهد بود. بنا بر اظهارات مدیرعامل بورس انرژی ایران، گواهی برق تجدیدپذیر ابزاری است که برای تامین مالی در گردش نیروگاه‌های تجدیدپذیر ارائه شده است و ظرفیت فعلی پذیرفته شده متعلق به ۱۶۶ نیروگاه تجدیدپذیر در کشور است. نظیفی همچنین گفت که با توجه به ظرفیتی که وجود دارد، تا حدود ۷۰۰‌میلیارد تومان ماهانه نیز قابلیت تامین مالی وجود دارد. این رونمایی، در شرایطی رخ می‌دهد که ارزش کل معاملات بورس انرژی در هفته گذشته با رشد ۱۲ درصدی به ۱۳۱ هزار‌میلیارد ریال رسیده است. رکورد تازه‌ای که نشان‌دهنده پویایی بازار و افزایش استقبال روزافزون از انجام معاملات انرژی در بستر بورس است.

گواهی برق تجدیدپذیر چیست؟

گواهی برق تجدیدپذیر (REC) ابزاری مالی است که در واقع سندی برای مالکیت تولید برق پاک است. هر واحد گواهی برق تجدیدپذیر معادل یک مگاوات‌ساعت برق است که از نیروگاه‌های تجدیدپذیر تولید شده و توسط سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی (ساتبا) صادر می‌شود. تولیدکنندگان مانند مالکان پنل‌های خورشیدی یا توربین‌های بادی پس از تایید تولید، گواهی را دریافت و در بورس انرژی عرضه می‌کنند.

از جذب سرمایه تا رفع ناترازی انرژی

رونمایی از گواهی برق تجدیدپذیر در زمانی رخ داده که ایران با چالش‌های جدی درخصوص تامین انرژی و ناترازی ۲۰ هزار مگاواتی برق روبه‌رو است. این ابزار می‌تواند با ایجاد بازار ثانویه، سرمایه‌گذاران خصوصی را به سرمایه‌گذاری در راستای احداث ظرفیت‌های جدید برای تولید برق تجدیدپذیر ترغیب کند و به جذب سرمایه در زمینه انرژی‌های پاک منجر شود. از مزایای اقتصادی آغاز معاملات این گواهی‌ها نیز می‌توان به کاهش وابستگی به سوخت فسیلی و صرفه‌جویی چند‌میلیارد دلاری در واردات انرژی اشاره کرد.

علاوه بر این گواهی‌های برق تجدیدپذیر می‌توانند به کاهش میزان انتشار کربن ایران کمک کرده و به اجرای تعهدات زیست‌محیطی بین‌المللی کشور بینجامند.اجرای این طرح گامی موثر در حمایت از تولیدکنندگان برق تجدیدپذیر و تحقق اهداف ملی در زمینه کاهش آلاینده‌ها، توسعه اقتصاد سبز و گسترش بازار رسمی انرژی‌های پاک است. البته باید توجه داشت که صدور گواهی‌ برق سبز تنها آغاز مسیر است و لازم است که اقدامات دیگری نیز در راستای افزایش کارآیی این گواهی‌ها انجام شود.

ایجاد زیرساخت‌ها، جذب سرمایه جهت توسعه ظرفیت تولید انرژی‌های پاک، فرهنگ‌سازی و افزایش آگاهی سرمایه‌گذاران، توسعه ابزارهای مالی لازم و قوانینی که استفاده از انرژی پاک را برای مصرف‌کنندگان صنعتی بزرگ الزامی کند، از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به محسوس شدن نقش معاملات این گواهی‌ها در کاهش چالش‌های مربوط به تولید انرژی کمک کنند. فراگیر شدن این گواهی‌ها علاوه بر این که به حل ابرچالش‌هایی مانند ناترازی انرژی و آسیب‌های فزاینده به محیط زیست کمک می‌کنند، به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به گواهی‎‌های پاک و افزایش سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر هم منجر می‌شود.