جهش ۴۰ درصدی مس

به گزارش دنیای معدن، سال ۲۰۲۵ را می‌توان یکی از استثنایی‌ترین سال‌ها در تاریخ بازار جهانی مس دانست. سالی که همزمان با رشد کم‌سابقه قیمت‌ها، بازار با شوک‌های عرضه، تحولات ژئوپلیتیک و افزایش تقاضای ساختاری روبه‌رو شد.

قیمت‌های آتی مس در بورس کامکس نیویورک تا محدوده ۵.۷ دلار در هر پوند افزایش یافت و در مقاطعی حتی از ۵.۹ دلار نیز عبور کرد. سطحی که از زمان جهش کوتاه‌مدت ماه ژوئیه بی‌سابقه بود. در مجموع، قیمت مس در بازار نیویورک طی سال ۲۰۲۵ بیش از ۴۲ درصد رشد سالانه را ثبت کرد که نشان‌دهنده تداوم روند صعودی این فلز استراتژیک است. یکی از مهم‌ترین عوامل حمایت‌کننده قیمت مس در سال ۲۰۲۵، تضعیف ارزش دلار آمریکا بود. کاهش ارزش دلار باعث شد مواد اولیه برای خریداران غیرآمریکایی مقرون‌به‌صرفه‌تر شود و تقاضای بین‌المللی افزایش یابد. در کنار این موضوع، نگرانی‌ها درباره احتمال بازنگری یا تشدید تعرفه‌های ایالات متحده در سال ۲۰۲۶، ریسک کمبود عرضه را در بازارهای جهانی افزایش داد و انتظارات تورمی در بازار فلزات پایه را تقویت کرد. 

از نظر تقاضا، مس همچنان یکی از اصلی‌ترین ذی‌نفعان گذار جهانی انرژی باقی مانده است. رشد سریع خودروهای برقی، توسعه پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر، گسترش شبکه‌های انتقال برق و سرمایه‌گذاری گسترده در زیرساخت‌های مرتبط با هوش مصنوعی، تقاضای ساختاری و بلندمدت برای این فلز را تقویت کرده‌اند. این عوامل موجب شده‌اند که حتی در شرایط نوسانات کوتاه‌مدت بازار، چشم‌انداز تقاضای مس همچنان مثبت ارزیابی شود. در بازار چین که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده مس جهان محسوب می‌شود، قیمت‌ها در سال ۲۰۲۵ حدود ۲.۷ درصد افزایش یافت و به محدوده ۱۴هزار و ۹۰ دلار به‌ازای هر تن رسید. یکی از نشانه‌های مهم تنگنای عرضه در این کشور، خودداری شرکت‌های بزرگ ذوب مس از اعلام راهنمای هزینه‌های پردازش برای سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۶ بود. موضوعی که نشان‌دهنده کمبود شدید خوراک و ثبت هزینه‌های پردازش پایین و بی‌سابقه است. همزمان، قیمت مس در بورس آتی شانگهای برای نخستین بار نزدیک به ۱۰۰ هزار یوآن در هر تن معامله شد و اختلاف قابل‌توجهی با بازارهای آمریکا ایجاد کرد.

در سمت عرضه، سال ۲۰۲۵ با اختلالات بی‌سابقه‌ای همراه بود. برخلاف پیش‌بینی‌های رایج که اختلالی در حدود ۶ درصد را در نظر می‌گیرند، بسیاری از معادن بزرگ و تولیدکنندگان مطرح نتوانستند به اهداف تولید خود دست یابند. حادثه مرگبار در معدن گراسبرگ اندونزی به‌عنوان دومین معدن بزرگ مس جهان، شرکت فریپورت مک‌موران را وادار کرد وضعیت اضطراری اعلام کرده و پیش‌بینی تولید خود برای سال ۲۰۲۶ را کاهش دهد. این شرکت اعلام کرده است که بازگشت کامل تولید به سطح عادی تا سال ۲۰۲۷ به طول خواهد انجامید. علاوه بر این، سیل زیرزمینی در معدن کاموا–کاکولا در جمهوری دموکراتیک کنگو و انفجار مرگبار در معدن ال‌تنینته شیلی، تولید جهانی مس را با اختلال جدی مواجه کرد. معدن کاموا–کاکولا پیش از این حوادث، در آستانه تبدیل شدن به سومین معدن بزرگ مس جهان قرار داشت. مجموعه این رخدادها موجب کاهش عرضه معدنی و تشدید فشار صعودی بر قیمت‌ها شد.

 

آینده مبهم در انتظار مس

در حوزه پیش‌بینی‌های این بازار برای سال ۲۰۲۶ دیدگاه‌ها متفاوت است. موسسه BMO Capital Markets معتقد است با وجود رشد شدید قیمت‌ها، روند صعودی مس هنوز به پایان نرسیده و سطح پایین ذخایر، به‌ویژه در ایالات متحده، نقش مهمی در قیمت‌گذاری ایفا می‌کند. این موسسه میانگین قیمت ۱۲ هزار و ۵۰۰ دلار در هر تن را برای سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۶ پیش‌بینی می‌کند. در مقابل، گلدمن ساکس با رویکردی محتاطانه‌تر، انتظار دارد به دلیل مازاد احتمالی ۱۶۰ هزار تنی، قیمت مس در سال ۲۰۲۶ در محدوده ۱۰ تا ۱۱ هزار دلار در هر تن باقی بماند.

بانک آمریکا اما سناریویی خوش‌بینانه‌تر ارائه کرده و میانگین قیمت ۱۱ هزار و ۳۱۳ دلار به‌ازای هر تن برای سال ۲۰۲۶ و ۱۳ هزار و ۵۰۱ دلار برای سال ۲۰۲۷ را پیش‌بینی می‌کند. این بانک حتی احتمال جهش قیمت‌ها تا سطح ۱۵ هزار دلار را نیز در صورت تداوم اختلالات عرضه و رشد تقاضای چین مطرح کرده است.

در افق بلندمدت، بلومبرگ نیو انرژی فاینانس (BloombergNEF) هشدار می‌دهد که از سال ۲۰۲۶ به بعد، بازار مس وارد دوره کسری ساختاری خواهد شد. به‌گونه‌ای که تا سال ۲۰۵۰ کمبودی معادل ۱۹‌میلیون تن پیش‌بینی می‌شود. کمبود معادن جدید، تاخیر در صدور مجوزها و اختلالات مداوم در کشورهای تولیدکننده‌ای مانند شیلی، اندونزی و پرو، این چشم‌انداز را تقویت می‌کند. بر این اساس، مس همچنان یکی از راهبردی‌ترین فلزات قرن بیست‌ویکم باقی خواهد ماند.