فولاد مبارکه چگونه مصرف انرژی را با هوش مصنوعی کاهش می‌دهد؟

در روزگاری که بحران‌های آب و انرژی، بسیاری از صنایع جهان را با تهدید بقاء مواجه کرده، فولاد مبارکه تصمیم گرفته است مسیر خود را با زبان علم و تکنولوژی بازتعریف کند. پروژه تحول دیجیتال این گروه صنعتی، نگاه سنتی به مصرف انرژی را کنار گذاشته و با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، داده‌های کلان و سیستم‌های هوشمند، نقشه راهی نوین برای افزایش بهره‌وری و کاهش مصرف انرژی ارائه داده است.

هدف‌گذاری کاهش مصرف آب تا ۲.۲۵ متر مکعب و انرژی تا ۲۶.۹ گیگاژول بر هر تن محصول، تنها یک عدد نیست، بلکه نشانه‌ای است از یک اراده ملی برای تغییر و تاب‌آور شدن در برابر چالش‌های زیست‌محیطی و بحران انرژی است.

سیستم‌های مدیریت انرژی هوشمند (EMS)

در این رویکرد نوین، هوش مصنوعی نقش محوری ایفا می‌کند. این فناوری با تحلیل و پیش‌بینی الگوهای مصرف، رفتار سیستم‌ها را مطالعه و بر اساس دریافتی از داده‌های محیطی، پیشنهاد بهینه برای مصرف ارائه می‌دهد. سیستم‌های مدیریت انرژی هوشمند (EMS) به اتکای هوش مصنوعی، به‌جای تنظیمات سنتی، مصرف آب و برق هر بخش را بر اساس نیاز واقعی و در لحظه تنظیم می‌کنند. قابلیت کنترل خودکار تجهیزات، پایش بی‌وقفه داده‌ها و تشخیص سریع ناهنجاری‌ها باعث شده که نه‌فقط میزان مصرف کل، بلکه هدررفت انرژی عملاً به حداقل برسد.

افزایش طول عمر تجهیزات و صرفه‎جویی در هزینه‌ها

آنچه این تحول را قابل اتکا و متمایز می‌سازد، نگاه همه‌جانبه و علمی به مسئله انرژی است. الگوریتم‌های یادگیری ماشین در فولاد مبارکه نه‌تنها الگوهای مصرف را پیش‌بینی و به مدیران هشدار می‌دهند، بلکه شرایط لازم برای برنامه‌ریزی دقیق، تعادل عرضه و تقاضا و حتی تعمیرات و نگهداری بهینه و پیش‌بینی‌شده را فراهم کرده‌اند.

دیگر تجهیزات کلیدی و خطوط حیاتی تولید، منتظر خرابی نمی‌مانند تا تعمیر شوند؛ بلکه با تحلیل مستمر داده‌های عملیاتی، هرگونه عیب قبل از وقوع شناسایی و رفع می‌شود. همین اتفاق سبب افزایش طول عمر تجهیزات و صرفه‌جویی قابل توجه در هزینه‌های اقتصادی شده است.

ضرورت شناسایی پیوسته فناوری‌های نوین برای کاهش مصرف انرژی

در قالب کلان‌پروژه تحول دیجیتال، فولاد مبارکه  محور عملیاتی را هدف قرار داده است. این محورها شامل کاهش مصرف گاز در احیاء مستقیم مبتنی بر تحلیل داده‌ها و الگوریتم‌های هوشمند، پیاده‌سازی سیستم هماهنگی تولید (PCS) به منظور کاهش مصرف برق، بهینه‌سازی فرآیندهای فولادسازی با فناوری‌های نوین، کاهش مصرف برق فولادسازی مبتنی بر تکنولوژی‌های نو، بهینه‌سازی مصرف گاز در ناحیه نوردگرم از طریق ارتقای فرآیند کوره‌های پیش‌گرم، ارتقاء و توسعه سیستم‌های اتوماسیون پایش و کنترل انرژی و نهایتاً شناسایی پیوسته فناوری‌های نوین برای کاهش مصرف انرژی است.

آنچه که این مسیر را ویژه می‌کند، تمرکز پروژه بر توسعه زیرساخت‌های داده‌محور است؛ از جمع‌آوری تا تحلیل و مانیتورینگ مستمر عملکرد نهادهای مصرف‌کننده انرژی اعم از بخش‌های گاز، برق و آب همه چیز در یک سامانه مرکزی مدیریت انرژی (EMS) جمع‌آوری می‌شود. این سامانه، قلب تپنده تصمیم‌گیری دقیق و علمی و شاه‌راه قطع وابستگی از مدل‌های کهنه و غیرعلمی مدیریت انرژی در صنایع کشور است.

فولاد مبارکه در مسیر توسعه سبز، مطمئن و پایدار

جمع‌بندی این تجربه، یادآور یک حقیقت استراتژیک است که فناوری و داده، امروز نه یک تجمل یا شعار تبلیغاتی، بلکه راه نجات و کلید عبور از بحران‌های سخت صنعت و محیط ‌زیست ایران‌ هستند. فولاد مبارکه با ورود به این مسیر، نه‌تنها بنیان توسعه پایدار و کارآمد را برای خود پی‌ریزی کرده، بلکه توقع صنعتی نوآور و رقابت‌پذیر را برای کل کشور ایجاد کرده است. مسیری که اگر سایر صنایع نیز به آن بپیوندند، می‌توان امیدوار بود که ایران، با تکیه بر دانش و فناوری راه خود را در مسیر توسعه سبز، مطمئن و پایدار ادامه دهد.