تضمین حاشیه سود سیمیدکو با تامین برق پایدار و مدیریت ریسک آب

 به گزارش دنیای معدن، مجتبی سعیدی در خصوص عوامل موثر بر حاشیه سود صنایع بالادستی زنجیره آهن و فولاد کشور، به‌ویژه کارخانجات تولید سنگ‌آهن و کنسانتره، گفت: حاشیه سود صنایع بالادستی فولاد عمدتا تحت تاثیر ماتریس ریسک سه‌گانه «انرژی»، «لجستیک» و «قیمت‌گذاری صادراتی» قرار دارد؛ به نحوی که محدودیت‌های برق و گاز نه تنها هزینه سربار را افزایش داده بلکه ظرفیت عملیاتی را به شدت کاهش و فروش را هدف قرار می‌دهد (ناپایداری انرژی و ناترازی‌ها). از طرفی، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و همچنین هزینه‌های خرید خدمات فنی و قطعات یدکی که اغلب وابسته به نرخ ارز است، به ‌طور مستقیم بهای تمام‌شده را بالا می‌برد (فشارهای هزینه نهاده‌ها). به علاوه، ماهیت سرمایه‌بر بودن صنعت، فرسودگی تجهیزات و افزایش هزینه‌های نگهداری سنگین، مستهلک‌سازی تجهیزات را تسریع کرده و مانع از تحقق سقف ظرفیت تولید می‌شود (ریسک‌های عملیاتی و استهلاک). این عوامل در مجموع، فاصله بین قیمت فروش محصول که تحت تاثیر بازارهای جهانی و قیمت‌گذاری دستوری داخلی بوده و هزینه سربار را کاهش داده است.

عدم تناسب بین سرعت رشد هزینه‌ها و انعطاف‌پذیری در قیمت‌گذاری درآمد

وی در پاسخ به اینکه به‌ طور مشخص چه مسائلی را زمینه‌ساز کاهش حاشیه سود چشمگیر شرکت‌های بزرگ معدنی و فولادی کشور طی چند سال اخیر می‌دانید، گفت: از نظر اینجانب، ریشه اصلی در عدم تناسب بین سرعت رشد هزینه‌ها و انعطاف‌پذیری در قیمت‌گذاری درآمد نهفته است و دو عامل اصلی آن، شامل «محدودیت انرژی و سقف تولید» و «افزایش هزینه تمام شده در برابر سقف قیمتی» است. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، قطعا ناترازی انرژی عامل کاهنده بهره‌وری است اما نکته مهم اینکه این توقف‌ها، فروش شرکت را محدود می‌کند. در ادامه زمانی که تولید نتواند به سقف ظرفیت خود برسد، هزینه‌های ثابت بر واحد محصول تحمیل شده و در نهایت حاشیه سود را به شدت تضعیف می‌کند. از طرفی، در حالی که هزینه‌های تولید (به دلیل تورم و تغییرات نرخ ارز در قطعات خارجی) به صورت تصاعدی افزایش یافته، مکانیسم قیمت‌گذاری محصولات نهایی (به‌ویژه در بازار داخل) اغلب این افزایش هزینه را به صورت کامل پوشش نداده است و این فشار مضاعف، نهایتا حاشیه سود را در عمل کوچک‌تر می‌کند.

مدیر مالی و اقتصادی شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد در ادامه به ارائه راهکارهایی جهت حفظ حاشیه سود حلقه‌های فولادسازان، علی‌الخصوص تولیدکنندگان کنسانتره سنگ‌آهن و گندله پرداخت و مطرح کرد: حفظ حاشیه سود در شرایط کنونی، نیازمند یک بسته ترکیبی از اقدامات کوتاه‌مدت و بلندمدت است که راهکارهای کوتاه‌مدت شامل بهینه‌سازی مصرف انرژی و مدیریت بار و کاهش توقف‌های تولید از طریق نگهداری پیشگیرانه و راهکارهای بلندمدت شامل سرمایه‌گذاری در تولید انرژی تجدیدپذیر به‌ویژه نیروگاه‌های خورشیدی با هدف تامین برق پایدار می‌شود.

وی تصریح کرد: ایران حدود ۳۰۰ روز آفتابی در سال دارد؛ در حالی که بسیاری از کشورها نظیر آلمان (حدود ۱۶۰–۱۹۰ روز)، انگلستان (حدود ۱۵۰-۱۸۵ روز) و چین (حدود ۲۲۰–۲۶۰ روز) دارای پتانسیل بسیار کمتری در این زمینه هستند. استفاده از این مزیت طبیعی می‌تواند به کاهش هزینه انرژی و افزایش پایداری تولید کمک کند. علاوه‌براین‌، عواملی همچون دریافت تسهیلات و حمایت دولت برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی و بادی، ارتقای فناوری و استفاده از تجهیزات کم‌مصرف و تنوع‌بخشی به محصولات و توسعه زنجیره ارزش نیز جهت حفظ حاشیه سود در بلندمدت موثر خواهند بود.

سعیدی در ادامه با بیان اینکه شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد با درک درست از ریسک‌های محیطی منطقه سنگان، به جای اتکا به راه‌حل‌های موقتی، یک رویکرد سرمایه‌گذاری استراتژیک بلندمدت برای تضمین حاشیه سود خود در پیش گرفته است، خاطرنشان کرد: نخست، تضمین پایداری تولید (تامین برق) است که اقدام به احداث نیروگاه گازی اختصاصی توسط سیمیدکو، نشان‌دهنده این درک است که تولید انرژی دیگر یک هزینه نیست بلکه یک زیرساخت حیاتی برای بقای عملیات است. این امر وابستگی به شبکه سراسری و ریسک ناشی از آن را به حداقل می‌رساند. دوم، مدیریت ریسک آب (پایداری زیست‌محیطی) است که سرمایه‌گذاری در سیستم بازچرخانی و تصفیه‌خانه فاضلاب، یک گام فراتر از صرفا «کاهش مصرف» است؛ این اقدام پایداری اجتماعی و محیطی شرکت را در منطقه‌ای حساس تضمین می‌کند که در بلندمدت برای جذب سرمایه و مجوزهای توسعه ضروری است.

آینده صنعت فولاد در گرو تامین پایدار انرژی و ارزش افزوده پایدار در محصول

وی در پایان در ارتباط با آینده زنجیره ارزش آهن و فولاد کشور، به‌ویژه بخش بالادست در شرایط فعلی اقتصادی، یادآور شد: آینده زنجیره ارزش فولاد، به ویژه بخش بالادست، در ایران یک آینده مشروط است؛ اگرچه پتانسیل منابع و ظرفیت‌های فعلی بسیار بالاست، تحقق آن وابسته به دو محور اصلی شامل تثبیت متغیرهای کلان (انرژی و قیمت‌گذاری) و جهش از خام‌فروشی به ایجاد ارزش افزوده است. باید توجه داشت موفقیت در رفع ناترازی انرژی (از طریق توسعه نیروگاه‌های جدید و انرژی‌های تجدیدپذیر)، به عنوان کلید اصلی بهره‌برداری کامل از ظرفیت‌های نصب‌شده حیاتی است. همچنین، شفافیت و منطقی بودن فرمول‌های قیمت‌گذاری داخلی، تضمین‌کننده حفظ انگیزه برای سرمایه‌گذاری مجدد خواهد بود؛ ضمن اینکه برای حفظ مزیت رقابتی در برابر رقبای جهانی که به سمت فولاد سبز حرکت می‌کنند، لازم است سرمایه‌گذاری بر روی زنجیره پایین‌دستی و ارتقای فناوری (برای مثال تولید اسلب با کیفیت صادراتی یا گندله احیای مستقیم با کیفیت بالاتر) صورت پذیرد تا سهم بیشتری از بازار صادراتی با حاشیه سود بهتر نصیب کشور شود. در نهایت می‌توان گفت در صورت حرکت هم‌‎زمان بر محورهای «تامین پایدار انرژی» و «ارزش افزوده پایدار در محصول»، آینده روشنی در انتظار این صنعت است.