آقاجانلو: نقش موثر دانشگاه ها در رشد ضریب پیچیدگی زنجیره و تولید محصولات متنوع/ نوآوری و رشد بهره وری؛ الزامات معدن و صنایع معدنی است

 

به گزارش دنیای معدن از روابط عمومی ایمیدرو، محمد آقاجانلو در دومین همایش بین المللی صنایع و سازه های فولادی که در سالن اجتماعات دانشکده فنی دانشگاه تهران برگزار شد، افزود: وقتی ما از فولاد صحبت می‌کنیم؛ عملاً از توسعه زیرساخت‌های شهری، حمل‌ونقل و صنایع مختلف صحبت می‌کنیم. فولاد نه ‌تنها بخش مهمی از اقتصاد صنعتی کشورها را تشکیل می‌دهد، بلکه در بسیاری از طرح‌های توسعه، عنصر اصلی به شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه یکی از سیاست‌های ایمیدرو که دانشگاه‌ها می‌توانند نقش مهمی در آن ایفا کنند، تغییر نگرش به نظام حکمرانی اقتصادی در بخش معدن و صنایع معدنی است؛ عنوان کرد: این یعنی جهت گیری از تولید منبع‌محور به تولید دانش‌محور و در واقع افزایش ضریب پیچیدگی اقتصادی است. در دهه‌های گذشته، به‌واسطه انرژی ارزان، نیروی انسانی و دسترسی به مواد اولیه، عمده سرمایه‌گذاری‌ها در زنجیره فولاد تا سطح تولید خام متمرکز بوده‌اند. امروز اما، نیازمند توسعه‌ای هستیم که نه‌تنها کمی، بلکه کیفی و پایدار باشد.

آقاجانلو افزود: یکی از ارکان کلیدی در گذار به فولاد سبز و توسعه پایدار، بازیافت و استفاده از قراضه فولادی است. بازیافت هر تن فولاد می‌تواند درصد قابل توجهی از مصرف انرژی، آب و پسماند معدنی را کاهش دهد.

وی گفت: در ایران، با وجود تولید سالانه حدود ۵ میلیون تن قراضه، هنوز از این ظرفیت به‌طور کامل بهره‌برداری نشده است. استفاده گسترده‌تر از قراضه می‌تواند تا ۲۵ درصد در هزینه‌های تولید صرفه‌جویی ایجاد کند و نقش بسزایی در تحقق توسعه پایدار داشته باشد.

آمار جهانی صنعت فولاد

رئیس هیات عامل ایمیدرو عنوان کرد: در سطح جهانی، تولید فولاد به بیش از 1.9 میلیارد تن در سال رسیده است. چین با سهمی حدود 50 درصدی، بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد جهان است. هند، ژاپن، آمریکا و اتحادیه اروپا دیگر بازیگران اصلی‌اند. ترکیه نیز با تولید سالانه بیش از 36 میلیون تن، از صادرکنندگان مهم منطقه‌ای محسوب می‌شود و ایران در جایگاه بعدی قرار دارد.

وی ادامه داد: روند پیش بینی های جهانی تا 2050 در صنعت فولاد نشان میدهد؛ سهم چین از تولید جهانی به دلیل توسعه یافتگی به 34 درصد کاهش می یابد. همچنین در توسعه ها بزرگترین سهم به انرژی های تجدید پذیر اختصاص خواهد یافت و تولید هیدروژن به عنوان نهاده های اصلی تولید سبز دومین جایگاه سرمایه گذاری را خواهد داشت.

آقاجانلو اظهار داشت: از سوی دیگر بخش مهمی از خرج سرمایه ای به تولید آهن اسفنجی وفولاد سازی از طریق کوره های قوس الکتریکی اختصاص خواهد یافت. همچنین تغییر چشم گیر در ساختار هزینه، در حال حاضر در کوره بلند ساختار هزینه بین 50 الی 80 درصد ماده است که با سیطره فولاد سبز نقش انرژی پر رنگ خواهد شد ساختار هزینه ماده به کمتر از 50 درصد خواهد رسید.

ایران و تحقق هدف افزایش ظرفیت تولید فولاد تا 55 میلیون تن در سال 1404

آقاجانلو در خصوص وضعیت صنعت فولاد ایران اعلام کرد: با ظرفیت ۵۰ میلیون تن و تولید بیش از ۳۰ میلیون تن فولاد خام در سال، جزو ۱۰ کشور اول جهان است و فولاد را به یکی از ارکان صادرات غیرنفتی، ارزآوری و اشتغال کشور تبدیل کرده است.

معاون وزیر صمت افزود: اکنون ایران دارای ظرفیت های مناسبی در حوزه فولاد است و هدف ایجاد ظرفیت تولید 55 میلیون فولاد در چشم انداز سال 1404؛ محقق خواهد شد اما در بخش تولید تا رسیدن به نقطه ایده آل نیز فاصله داریم. ما امروز با بیش از ۳۰ درصد ظرفیت خالی در زنجیره تولید فولاد مواجه هستیم. در این راستا نیاز است که با کمک و همکاری استادان، دانشگاهیان و دانش بنیان ها؛ بهره وری را افزایش دهیم.

وی گفت: ۱۷ درصد از صادرات غیرنفتی کشور از صنعت فولاد تأمین می‌شود و این بخش، به‌تنهایی ۵ درصد در تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور نقش دارد.

نقش برجسته نوآوری و بهره‌وری

آقاجانلو عنوان کرد: امروز ما در نقطه‌ای ایستاده‌ایم که چالش‌های پیرامون تولید فولاد دیگر صرفاً فنی یا اقتصادی نیستند. موضوعاتی مانند بحران انرژی، آب، تغییرات اقلیمی، آلاینده‌های کربنی، و الزامات زیست‌محیطی، به دغدغه‌هایی اساسی تبدیل شده‌اند.

وی افزود: در چنین شرایطی، نوآوری و رشد بهره‌وری نه یک گزینه، بلکه یک الزام است.

وی گفت: باید بپذیریم که نوآوری و بهره‌وری در خلأ شکل نمی‌گیرند. آنچه زمینه‌ساز این مسیر می‌شود، بسترهایی است که از دل همکاری میان دولت، دانشگاه، صنعت و نهادهای داخلی و بین‌المللی شکل می‌گیرد.

رئیس هیات عامل ایمیدرو گفت: تحولات زیست‌محیطی و فشارهای جهانی برای حرکت به سمت اقتصاد سبز، دیر یا زود، منجر به سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای خواهند شد؛ از مالیات‌های کربنی گرفته تا محدودیت‌های صادراتی. اگر از امروز برای این تغییر آماده نشویم، فردا هزینه‌اش بسیار سنگین‌تر خواهد بود.

وی در پایان سخنان خود ضمن قدردانی از برگزارکنندگان دومین همایش بین المللی صنایع و سازه های فولادی، افزود: ما در ایمیدرو به این نتیجه رسیده‌ایم: زمان، زمان تغییر است. اگر خودمان مسیر توسعه را بازطراحی نکنیم، دیر یا زود دیگران این کار را انجام خواهند داد. تغییری که از درون آغاز شود، قابل مدیریت و هماهنگ با منافع ملی است. اما تغییری که تحمیل شود، ناگهانی، پرهزینه و اغلب آمرانه خواهد بود.