وضعیت صنعت نقره‌ای در هفت ماه نخست سال بررسی شد/تولید آلومینیوم روی خط ثبات
دنیای معدن : میزان تولید شمش آلومینیوم در هفت ماه ابتدایی سال ۱۴۰۴ نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد محدود ۰.۴درصدی همراه بوده است. این در حالی رقم خورده که حجم معاملات در تالار صنعتی بورس کالا در مدت مورد بررسی روند روبه رشدی داشته است. جهش نرخ ارز، نوسان بازار جهانی و رشد قیمت انرژی موجب شده تا هزینه تولید افزایش یابد و از این‌رو صنعت آلومینیوم باوجود ظرفیت‌های در دسترس نتوانسته بازدهی قابل‌توجهی را ارائه دهد.
به گزارش دنیای معدن، صنعت آلومینیوم ایران در هفت‌ماه ابتدایی سال ۱۴۰۴ با وجود فشارهای بیرونی و درونی، روندی نسبتا باثبات اما همراه با نوسان را تجربه کرد. براساس آمارهای منتشر شده، تولید شمش آلومینیوم در این دوره حدود ۳۵۳ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بسیار محدود ۰.۴درصدی داشته است. این وضعیت نشان می‌دهد صنعت با وجود ظرفیت نصب‌شده قابل‌توجه، هنوز نتوانسته از تمام توان بالقوه خود استفاده کند. بررسی جزئیات ماهانه نیز این واقعیت را تایید می‌کند که در برخی ماه‌ها کاهش نسبی تولید تجربه شده است. عواملی مانند محدودیت برق، تعمیرات اساسی و اختلال‌های زنجیره تامین خوراک همچون آلومینا و بوکسیت نقش اصلی را در این نوسان‌ها داشته‌اند.
به‌عبارت بهتر در هفت‌ماه نخست سال ۱۴۰۴، سهم هر یک از تولیدکنندگان عمده شمش آلومینیوم به این ترتیب بوده است: آلومینیوم جنوب با تولید ۱۴۶ هزار و ۲۷۷ تن در جایگاه نخست قرار گرفت، پس از آن ایرالکو با ۹۹ هزار و ۳۸۹ تن، المهدی با ۸۹ هزار و ۹۱۷ تن و شرکت آلومینای ایران با ۱۸ هزار و ۱۱۷ تن قرار داشتند.
همچنین شرکت آلومینای ایران طی همین دوره یعنی فروردین تا پایان مهرماه، ۱۳۳ هزار و ۴۸۳ تن پودر آلومینا، ۲۲۱ هزار و ۲۴۴ تن هیدرات آلومینیوم و ۵۷۰ هزار و ۱۱۹ تن بوکسیت تولید کرده است. کمبود انرژی به‌ویژه برق، مهم‌ترین عامل محدودکننده تولید در دوره مورد بررسی بوده است. قطعی‌ها یا کاهش سهمیه برق برای واحدهای بزرگ ذوب آلومینیوم، علاوه بر افت تولید، هزینه‌های عملیاتی واحدها را نیز افزایش داده و گاهی موجب آسیب به تجهیزات و کاهش بهره‌وری شده است. در کنار این عامل، برخی خطوط تولید به دلیل تعمیرات دوره‌ای یا محدودیت در تامین مواد اولیه دچار توقف‌های اجباری شده‌اند که هر دو عامل، رشد تولید را محدود کرده‌اند.
رشد ۵۳ درصدی نرخ پایه شمش
همچنین بررسی تالار صنعتی بورس کالای ایران در هفت ماه نخست ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که در این بازار ۲۱۴ هزار و ۵۰۰ تن شمش آلومینیومی عرضه شد که با استقبال ۱۹۸ هزار و ۹۴۵ تنی مواجه شد و در پایان ماه هفتم در مجموع ۱۵۶ هزار و ۲۱۰ تن شمش مورد معامله قرار گرفت. میانگین قیمت پایه شمش‌های آلومینیومی عرضه شده در بازار فیزیکی بورس کالا در بازه زمانی مورد بررسی ۲۴۳ هزار تومان به‌ازای هر کیلوگرم به ثبت رسید. مقایسه آمار رینگ فیزیکی هفت ماه ابتدایی امسال با مدت مشابه سال گذشته نشان می‌دهد که حجم عرضه و معاملات شمش‌های آلومینیومی به ترتیب ۲۹ درصد و ۳.۵ درصد افزایش را به ثبت رسانده‌اند. این در حالی است که میانگین قیمت پایه این محصول در هفت ماه نخست دو سال متوالی ۵۳ درصد رشد داشته است. افزایش قیمت پایه شمش آلومینیومی تحت‌تاثیر جهش نرخ ارز در مدت مورد بررسی و همچنین رشد قیمت آلومینیوم در بازار جهانی رقم خورده است. از طرفی افزایش قیمت انرژی نیز به‌صورت مستقیم بر قیمت‌گذاری نهایی شمش آلومینیومی تاثیر گذاشته و هزینه تولید این محصول ابتدایی زنجیره آلومینیوم را نسبت به سال گذشته افزایش داده است.
در سطح جهانی نیز وضعیت بازار آلومینیوم در نیمه نخست و میانه سال ۲۰۲۵ فضای باثباتی نداشت. نوسان پیش‌بینی تقاضا، نگرانی از مازاد عرضه و تعدیل تحلیل‌های قیمتی توسط موسسات بین‌المللی سبب شد قیمت جهانی آلومینیوم دوره‌هایی از فشار نزولی را تجربه کند. برای تولیدکنندگان ایرانی که بخشی از محصول خود را صادر می‌کنند، این نوسان‌ها منجر به کاهش حاشیه سود و دشواری در برنامه‌ریزی صادرات به‌ویژه باتوجه به چالش‌های نقل‌وانتقال مالی، بیمه بار و محدودیت‌های لجستیک ناشی از شرایط تحریمی شد. نوسان نرخ ارز نیز به‌طور مستقیم بر سودآوری شرکت‌ها اثر گذاشت و موجب شد اختلاف میان عرضه داخلی و صادراتی افزایش یابد.
با وجود این چالش‌ها، صنعت آلومینیوم ایران همچنان یکی از ستون‌های اقتصادی کشور به‌حساب می‌آید. ظرفیت نصب‌شده کشور به‌گونه‌ای است که در صورت تامین انرژی پایدار، امکان رشد سریع تولید و افزایش سهم صادرات فراهم می‌شود. همچنین بازارهای منطقه‌ای به‌ویژه کشورهای همسایه، هنوز ظرفیت جذب بیشتری دارند و می‌توانند مقاصد پایدارتری برای صادرات باشند. توسعه زنجیره داخلی تامین آلومینا و تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام نیز می‌تواند در میان‌مدت ریسک‌های تولید را کاهش دهد.
انرژی پایدار؛ نیاز اولیه صنعت آلومینیوم
در کوتاه‌مدت مهم‌ترین نیاز صنعت، تضمین انرژی پایدار برای واحدهای تولیدی است. چراکه هرگونه افت در تامین برق به‌صورت مستقیم به کاهش تولید و افزایش هزینه منجر می‌شود. همچنین ضروری است مسیرهای مالی و لجستیکی صادرات تسهیل شود تا درآمدهای ارزی با سرعت و قطعیت بیشتری به چرخه مالی شرکت‌ها بازگردد. تکمیل ظرفیت‌های نیمه‌فعال نیز باید همگام با بهبود شرایط انرژی در اولویت قرار گیرد تا سرمایه‌گذاری‌های گذشته بدون استفاده نماند.
چشم‌انداز ۳ تا ۶ ماه آینده به‌شدت وابسته به وضعیت انرژی و روند قیمت‌های جهانی است. اگر محدودیت‌های برق در ماه‌های آتی ادامه پیدا کند، تولید همچنان با نوسان همراه خواهد بود. اما در صورت ثبات انرژی و بهبود شرایط بازار جهانی، می‌توان انتظار افزایش تدریجی تولید، بهبود صادرات و استفاده بیشتر از ظرفیت نصب‌شده را داشت. به طور کلی صنعت آلومینیوم ایران در هفت ماه ابتدایی ۱۴۰۴ با وجود فشارها، توانست سطح تولید خود را حفظ کند، اما برای رشد پایدار نیازمند اصلاحات انرژی، تقویت زیرساخت‌های صادراتی و مدیریت ریسک‌های بازار جهانی است.
دیدگاهتان را بنویسید