عبور از طوفان/ بررسی عملکرد شرکت آهن و فولاد ارفع در ۹ ماهه منتهی به دی‌ماه ۱۴۰۴

دکتر ف. بنی‌اسد- تحلیلگربازار سرمایه

1.  چکیده مدیریتی (Executive Summary)

بررسی صورت‌های عملکردی شرکت در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۴ و مقایسه آن با دوره مشابه سال ۱۴۰۳، حکایت از یک تغییر پارادایم مدیریتی در این بنگاه اقتصادی دارد. در حالی که سال ۱۴۰۴ با بی‌سابقه‌ترین چالش‌های محیطی شامل ناترازی شدید انرژی (برق و گاز)، ریسک‌های ژئوپلیتیک (جنگ ۱۲ روزه و سایه جنگ)، تلاطم سیاست خارجی و تورم افسارگسیخته همراه بود، شرکت موفق شده است نه تنها سطح تولید را حفظ کند، بلکه رکوردهای جدیدی را در راندمان و فروش ثبت نماید.

این گزارش نشان می‌دهد که چگونه اتخاذ استراتژی‌های جسورانه در مدیریت ریسک انرژی و بهینه‌سازی سرمایه‌های انسانی، منجر به خلق ارزشی پایدار برای سهامداران شده است.

2.  تحلیل محیط کلان و چالش‌های ۱۴۰۴ (Macro-Environment Analysis)

سال ۱۴۰۴ برای صنعت فولاد کشور، سالی پر از تلاطم بود. عوامل زیر به عنوان سرعت‌گیرهای اصلی تولید عمل کردند:

• بحران انرژی: قطعی‌های گسترده برق در تابستان و محدودیت گاز، بسیاری از فولادسازان را به مرز توقف کامل کشاند.

• ریسک‌های سیستماتیک: وقوع جنگ ۱۲ روزه و تنش‌های منطقه‌ای، زنجیره تأمین و لجستیک را مختل کرد.

• فشار هزینه‌ها: تورم داخلی هزینه‌های سربار را به شدت افزایش داد.

با این وجود، داده‌های عملکردی شرکت نشان می‌دهد که تیم مدیریتی ارفع با پیش‌بینی دقیق این بحران‌ها، سناریوهای جایگزین را فعال کرده است.

3.  شاهکار مدیریتی در حوزه انرژی: تبدیل تهدید به فرصت

یکی از نقاط عطف عملکرد ۹ ماهه ۱۴۰۴، تصمیم‌گیری استراتژیک در مواجهه با قطعی برق شبکه سراسری بود.

داده‌ها نشان می‌دهد مدیریت شرکت با پذیرش یک ریسک محاسبه‌شده، اقدام به خرید برق از منابع خارج از شبکه با نرخی حدود ۳ برابر تعرفه معمول نموده است.

تحلیل هزینه-فایده: در نگاه اول، این اقدام منجر به افزایش بهای تمام شده انرژی شده است؛ اما در تحلیل نهایی، این تصمیم مانع از توقف خطوط تولید (Shut-down) شده است. زیان ناشی از توقف تولید (Lost Production) و هزینه‌های راه‌اندازی مجدد کوره قوس الکتریکی، بعلاوه معضلات نیروی انسانی بیکار و کاهش استفاده از ظرفیت‌های منطقه سبب بروز معضلات اجتماعی و بعضا امنیتی خواهد شد؛ بعلاوه آسیب به برند نیز نکته‌ای نیست که اهالی بازار به راحتی از کنار آن عبور کنند.

نتیجه: این درایت مدیریتی باعث شد در حالی که رقبا در خاموشی تابستان فرو رفته بودند، خطوط تولید این شرکت با تداوم فعالیت، سهم بازار را حفظ و درآمدزایی را تضمین کنند.

4.  تحلیل تولید و بهره‌وری (Operational Excellence)

آمارهای تولید، گویای ارتقای چشمگیر انضباط فنی و عملیاتی در سال ۱۴۰۴ است:

الف) جهش در تولید آهن اسفنجی و شمش

آهن اسفنجی: تولید تجمعی به ۹۱۸،۸۵۸ تن رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل (۸۷۳،۲۱۴ تن) رشد داشته است. تحقق حدود ۱۰۵ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل، نشان از بهره‌وری بالای خطوط دارد.

شمش فولادی: تولید شمش با رشدی خیره‌کننده (حدود ۱۸ درصد) به ۶۵۸،۲۶۲ تن رسید (در مقایسه با ۵۵۵،۸۷۴ تن سال ۱۴۰۳).

ب) کاهش معنادار توقفات (Stoppages Reduction)

شاه‌بیت عملکرد فنی شرکت در سال جاری، کاهش چشمگیر و معنادار توقفات در هر دو واحد اصلی تولیدی است که نشان از ارتقای نظام «نت» (نگهداری و تعمیرات) دارد:

واحد احیاء مستقیم: توقفات فنی از ۳۲،۴۳۶ دقیقه در سال ۱۴۰۳ به تنها ۳،۹۵۴ دقیقه در سال ۱۴۰۴ کاهش یافته است. (کاهش خیره‌کننده ۸۸ درصدی)

واحد فولادسازی: توقفات فنی از ۹۶،۷۴۶ دقیقه در سال ۱۴۰۳ به ۵۰،۲۸۶ دقیقه در سال ۱۴۰۴ کاهش یافته است. (کاهش ۴۸ درصدی و نصف شدن توقفات)

تفسیر: این آمار نشان می‌دهد که تیم فنی نه تنها توانسته است پایداری خطوط را حفظ کند، بلکه با کاهش ده‌ها هزار دقیقه‌ای زمان توقف، ظرفیت نهفته تولید را آزاد کرده است. کاهش ۸۸ درصدی در واحد احیاء و ۴۸ درصدی در واحد فولادسازی، یک رکورد فنی کم‌نظیر در تاریخ شرکت محسوب می‌شود. بعلاوه این سطح از کاهش توقفات (Downtime) در سالی که کشور درگیر جنگ و بحران انرژی بوده، تنها با یک مدیریت فنی خبره و نگهداری و تعمیرات (PM) دقیق قابل توجیه است.

ج) کاهش "تولید از دست رفته" (Lost Production)

   میزان تولید از دست رفته آهن اسفنجی از ۸۰ هزار تن در سال ۱۴۰۳ به کمتر از ۱۰ هزار تن در سال ۱۴۰۴ رسیده است. این یعنی مدیریت جدید عملاً جلوی هدررفت سرمایه را گرفته است....