چگونه لهستان از قطب تولید فولاد به بازار مصرف تبدیل شد؟
دنیای معدن: در حالیکه لهستان روزی قلب تپنده فولاد اروپای مرکزی بود، حالا کاهش ۲۳ درصدی تولید، واردات ارزان آسیایی، تداوم جریان اسلب روسی و قیمت برق سرسامآور، این کشور را به مصرفکننده وابسته بدل کرده است. از تعطیلی کورههای آرسلورمیتال تا فشار سیاستهای سبز، زنجیره فولاد لهستان زیر بار رقابت خارجی و هزینههای داخلی خم شده است.
به گزارش دنیای معدن، لهستان سالها بهعنوان یکی از قطبهای صنعتی مهم اروپای مرکزی شناخته میشد که تولید فولاد یکی از ارکان بنیادین اقتصاد آن به شمار میرفت. برای دههها این کشور صنعتی فولاد قدرتمندی داشت که بر ظرفیت بالای کارخانههای فولاد و نیروی کار ماهر تکیه میکرد. فولاد لهستان نه تنها نماد قدرت صنعتی ملی بود، بلکه بخش مهمی از زنجیره تأمین منطقهای محسوب میشد.
اما طی دهه گذشته، تولید فولاد خام لهستان ۲۲٫۸ درصد کاهش یافته است، رقمی بیش از افت ۱۶٫۶ درصدی ثبتشده در کل اتحادیه اروپا. به همین دلیل سهم رو به رشدی از تقاضای فولاد داخلی اکنون با واردات تأمین میشود. در سال ۲۰۲۴، واردات ۸۴٫۵ درصد از مصرف محصولات فولادی تخت نهایی و ۴۱٫۳ درصد از تقاضای داخلی محصولات فولادی طویل را پوشش داد.
این سهم بالا بهویژه در بخش فولاد تخت، نشانهای از بحران ساختاری در صنعت فولاد لهستان است. در نتیجه کشور در حال گذار از یک تولیدکننده به یک مصرفکننده فولاد است که بهطور فزایندهای به تأمینکنندگان خارجی وابسته میشود. برای درک ریشههای این تغییر، باید عوامل گستردهتری که بر صنعت فولاد لهستان و اروپا اثر میگذارند بررسی شوند.
آرسلورمیتال لهستان
لهستان در عمل قربانی استراتژی بهینهسازی شرکتی آرسلورمیتال شده و تولید فولاد به کشورهای دیگر منتقل شده است. آرسلورمیتال لهستان، بزرگترین تولیدکننده فولاد کشور، بیش از نیمی از فولاد خام ملی را تولید میکند و واحدهایی در دابرووا گورنیچا، کراکوف، سوسنوویتس، شویِنتوخوویتسه، خُژوف و ژدژیشوویتسه دارد. این شرکت در جریان خصوصیسازی این واحدها را خریداری کرد و نخستین سالهای مالکیت آن مصادف با رونق بازار جهانی فولاد (۲۰۰۷-۲۰۰۴) بود که تولید و سودآوری بالایی به همراه داشت. اما اوضاع بعدها رو به وخامت گذاشت و بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۴ تولید فولاد خام آن ۲۸٫۳ درصد افت کرد.
به جای توسعه تولید داخلی، آرسلورمیتال واحدهای لهستانی خود را تعطیل کرد. در سال ۲۰۲۰ عملیات BF-BOF در کارخانه کراکوف متوقف شد و تنها کارخانه یکپارچه دابرووا گورنیچا فعال ماند. در ژوئیه ۲۰۲۴ باتری ککسازی کراکوف و در دسامبر همان سال باتری شماره ۶ ککسازی ژدژیشوویتسه بهطور دائم خاموش شدند.
این شرکت معمولاً شرایط ضعیف بازار، نبود حمایت کافی در برابر واردات و هزینه بالای کربن را از دلایل کاهش تولید عنوان میکند. در عین حال، نزدیک به ۳۷ درصد از واردات فولاد تخت لهستان از آلمان، فرانسه و بلژیک است؛ کشورهایی که آرسلورمیتال در آنها واحدهای تخصصی تولید فولاد تخت دارد. این یعنی بخشی از بازار لهستان توسط خود آرسلورمیتال اما از خارج کشور تأمین میشود و هر تعطیلی ظرفیت داخلی، راه را برای افزایش این واردات بازتر میکند.
دیدگاهتان را بنویسید