دنیای معدن گزارش می‌دهد:
از پکن تا تاشکند؛ بازتعریف نقش ایمیدرو در دیپلماسی معدنی با محوریت سمیعی‌نژاد
دنیای معدن: ۲ سفر خارجی اخیر محمدمسعود سمیعی‌نژاد، معاون وزیر صمت و رئیس هیأت عامل ایمیدرو، به چین و ازبکستان را می‌توان نقطه آغاز فصل تازه‌ای در دیپلماسی معدنی ایران دانست؛ فصل تازه‌ای که بر پایه فناوری، سرمایه‌گذاری، توسعه منطقه‌ای و تکمیل زنجیره ارزش بنا شده و نشان می‌دهد مدیریت جدید ایمیدرو با رویکردی عملیاتی، برنامه‌محور و آینده‌نگر به میدان آمده است.
چین؛ همکاری فناورانه، سرمایه‌گذاری پایدار و هدف‌گذاری برای تبدیل ایران به هاب فولاد منطقه
سفر به چین بیش از هر چیز، بر شراکت‌های راهبردی و انتقال فناوری متمرکز بود. دیدارهای متعدد سمیعی‌نژاد با مدیرعامل‌های بزرگ شرکت‌های چینی و همچنین نشست مهم با معاون وزیر منابع طبیعی چین، مسیر تازه‌ای را برای همکاری ایران با یکی از قدرتمندترین بازیگران جهان در حوزه معدن و صنایع معدنی گشود.
سه محور اصلی مذاکرات در پکن
۱. انتقال فناوری‌های نوین اکتشاف و فرآوری
از فناوری‌های ژئوفیزیک عمیق تا تکنولوژی‌های فرآوری مواد معدنی کم‌عیار، محور گفت‌وگوها بود. استفاده از فناوری چینی می‌تواند بسیاری از ذخایر کم‌عیار و مغفول ایران را به ظرفیت اقتصادی قابل بهره‌برداری تبدیل کند.
۲. مشارکت در پروژه‌های بزرگ فولاد، مس و عناصر نادر خاکی
چین در زنجیره جهانی فولاد و REE جایگاه اول را دارد. همکاری با این کشور می‌تواند تکمیل زنجیره ارزش معدنی ایران را سرعت ببخشد.
۳. مدل‌های مشترک تأمین مالی برای فعال‌سازی پروژه‌های نیمه‌تمام
کمبود منابع مالی یکی از گره‌های اصلی بخش معدن ایران است. مذاکرات پکن نقشه راهی برای رفع این چالش ارائه کرد.
ایران در مسیر تبدیل شدن به هاب فولاد منطقه
یکی از نکات کلیدی این سفر، طرح همکاری تجاری و معدنی ایران و چین برای تبدیل ایران به هاب منطقه‌ای فولاد بود. حضور چین در توسعه زیرساخت‌ها، انتقال دانش فنی، تأمین مالی و مشارکت در پروژه‌های بالادست و پایین‌دست، می‌تواند جایگاه ایران را در بازار فولاد خاورمیانه و آسیای میانه به‌طور جدی تقویت کند.
تشکیل «کمیته مشترک ایمیدرو و سفارت ایران در چین»
برای جلوگیری از پراکندگی مذاکرات و تسریع روند همکاری‌ها، تصمیم مهمی اتخاذ شد:
ایمیدرو و سفارت ایران در چین کمیته مشترکی تشکیل می‌دهند
این کمیته وظیفه خواهد داشت:
• تسهیل روابط با شرکت‌های چینی
• پیگیری توافق‌ها تا مرحله اجرا
• ساختاردهی به شراکت‌های فناورانه
• ایجاد مسیرهای جدید برای سرمایه‌گذاری خارجی
• رفع گلوگاه‌های حقوقی و لجستیکی
این ابتکار، همکاری ایران و چین را از سطح مذاکرات به سطح عملیاتی و قابل اندازه‌گیری ارتقا می‌دهد.
ازبکستان؛ تقویت پیوندهای منطقه‌ای و نقش‌آفرینی ایران در آسیای میانه
سفر سمیعی‌نژاد به ازبکستان تمرکز بیشتری بر همکاری‌های منطقه‌ای داشت. آسیای میانه طی سال‌های اخیر به یکی از میدان‌های رقابت معدنی تبدیل شده و حضور فعال ایران در این فضا، می‌تواند جایگاه ژئو‌اکونومیک کشور را تقویت کند.
مهم‌ترین دستاوردهای سفر به تاشکند
• تفاهم برای همکاری‌های مشترک در داده‌های زمین‌شناسی و اکتشافات ژرف
• بررسی مشارکت شرکت‌های ایرانی در پروژه‌های معدنی ازبکستان
• رایزنی برای ایجاد کریدورهای لجستیکی جهت کاهش هزینه صادرات محصولات معدنی ایران
• توافق برای بررسی سازوکارهای تعرفه‌ای و تسهیل تجارت دوطرفه
این سفر ظرفیت حضور شرکت‌های ایرانی در بازار رو‌به‌رشد آسیای میانه را افزایش می‌دهد.
چشم‌انداز آینده؛ ضرورت تبدیل توافق‌ها به «اقدام مؤثر»
برای اینکه دستاوردهای دو سفر اخیر به نتایج پایدار تبدیل شود، ایمیدرو باید چهار محور کلیدی را با جدیت دنبال کند:
۱. تدوین نقشه فناوری و افزایش بهره‌وری
انتقال فناوری از چین باید در قالب پروژه‌های مشخص و قابل اندازه‌گیری انجام شود.
۲. ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
صندوق‌های ایران–چین و ایران–ازبکستان می‌توانند محرک اصلی پروژه‌های بزرگ باشند.
۳. توسعه اکتشافات ژرف با فناوری‌های نوین
بخش بزرگی از ذخایر کشور در عمق قرار دارد. اکتشاف ژرف باید اولویت اول مدیریت جدید باشد.
۴. حرکت به‌سوی استانداردهای جهانی معدنکاری سبز
پایبندی به الزامات محیط‌زیستی و اجتماعی، شرط اصلی حضور در بازارهای جهانی آینده است.
سفرهای اخیر محمدمسعود سمیعی‌نژاد به چین و ازبکستان، نشانه‌ای روشن از رویکرد جدید ایمیدرو در دیپلماسی معدنی است؛ رویکردی که:
• بر فناوری‌های نوین استوار است
• سرمایه‌گذاری مشترک را محور توسعه قرار می‌دهد
• به‌دنبال تبدیل ایران به هاب منطقه‌ای فولاد است
• و با تشکیل کمیته مشترک ایمیدرو و سفارت ایران در چین، مسیر همکاری‌ها را ساختارمندتر می‌کند
اگر این روند با برنامه‌ریزی دقیق و پیگیری مستمر ادامه یابد، می‌توان امیدوار بود بخش معدن و صنایع معدنی ایران، سهم بزرگ‌تری در رشد اقتصادی و توسعه صنعتی کشور ایفا کند.
دیدگاهتان را بنویسید